Eufraat, erfgoed, eeuwigheid

Tentoonstelling in het koetshuis

Voor veel mensen overal ter wereld geldt: wat we belangrijk vinden willen we bewaren en wat we bewaren geven we graag door. Al dat erfgoed, opgepoetst en uitgestald of bedekt door flinke lagen zand en stof, vormt een grondlaag voor culturen. Maurits van Loon, die dit najaar honderd jaar zou zijn geworden, onderkende de waarde van erfgoed en zette zich zijn leven lang in om het te bewaren en te beschermen. Dat deed hij door vijftig jaar geleden zijn familiehuis aan de Keizersgracht om te vormen tot Museum Van Loon, maar ook als archeoloog. Vanaf de jaren zestig reisde hij meerdere malen naar Syrië om opgravingen te doen, onder andere in opdracht van UNESCO en de toenmalige Syrische regering. Aan de oevers van de Eufraat bestudeerde hij de sporen van een cultuur die 5.000 jaar teruggaat. In de tentoonstelling Eufraat, erfgoed, eeuwigheid volgen we die reizen en onderzoeken we de waarde en betekenis van erfgoed. Hier, in Syrië en voor Syriërs die zich over de hele wereld hebben verspreid.

De honderdste geboortedag van Maurits van Loon (1923-2006) op 22 september markeert eveneens de vijftigste verjaardag van Museum Van Loon. Een goed moment om de oprichter van het museum voor het voetlicht te brengen aan de hand van zijn liefde voor archeologie en erfgoed. Maurits van Loon studeerde aanvankelijk rechten, belandde in de diplomatieke dienst, maar hij volgde uiteindelijk zijn hart, stortte zich op de archeologie en werd professor aan de Universiteit van Amsterdam.

Toen er halverwege de twintigste eeuw plannen werden opgesteld voor stuwdammen in de Eufraat, realiseerde men zich dat waardevol archeologisch materiaal verloren zou kunnen gaan. Maurits van Loon reisde jaarlijks met zijn studenten af, werkte met een ploeg Nederlandse en Syrische archeologen aan de oevers van de rivier en stelde het erfgoed veilig voor toekomstige generaties door de objecten op te graven, te bestuderen en onder te brengen in musea in Nederland en Syrië.

De tentoonstelling Eufraat, erfgoed, eeuwigheid vestigt de blik op de reizen die Maurits van Loon en zijn collega’s maakten, maar reflecteert ook op de waarde en betekenis van erfgoed in de huidige tijd. In samenwerking met Syrian Eyes of the World wordt in de tentoonstelling ruim aandacht besteed aan de positie van erfgoed in hedendaags Syrië en de betekenis van erfgoed voor Syriërs die hun thuisland verlieten en zich elders vestigden.

De tentoonstelling loopt van 22 september 2023 – de geboortedag van Maurits van Loon én van Museum Van Loon – tot en met 14 januari 2024.